Luchtfoto's / foto's Voorschoten

Informatie over
Voorschoten

Voorschoten is een gemeente in Zuid-Holland met 22.896 inwoners per 1 januari 2006 (bron: CBS) en een oppervlak van 11,59 vierkante kilometer.

Het dorp Voorschoten is vastgebouwd aan Leiden en ligt verder ingeklemd tussen de spoorlijn Den Haag - Leiden in het westen en het kanaal de Vliet in het oosten. Zuidwestelijk ligt Leidschendam.

Historie

Het dorp is ontstaan op een oude strandwal en had een langgerekte vorm. Bodemvondsten tonen aan dat reeds 2000 jaar voor Christus ter hoogte van de huidige Voorschotense wijk Boschgeest een nederzetting bestond van veehoudende vissers/jagers.
Die langgerekte vorm, ontstaan door lintbebouwing in de middeleeuwen, is terug te vinden in de Voorstraat, die als markt fungeerde. Floris V van Holland verleende in 1282 marktrechten. Dit langgerekte plein met dorpspomp, oude lindebomen en gaslantaarns is een beschermd dorpsgezicht: van de monumentale gevels verdient het Ambachts- en Baljuwhuis vermelding.
De Vereniging tot Behoud van Oud-, Groen-, en Leefbaar Voorschoten bevordert dat karakteristieke panden, gevels, werken en beplantingen binnen de gemeente beschermd, behouden, onderhouden en gerestaureerd worden.

Tegenwoordig is het vooral een forensenplaats. Met name in de eerste naoorlogse decennia is de gemeente sterk gegroeid: van bijna 5500 inwoners in 1934, via ruim 9300 begin 1946 naar meer dan 20.000 in 2000.
Ook in de 21e eeuw breidt Voorschoten nog uit met nieuwe wijken zoals Starrenburg, Krimwijk en Starrenburg II.

Burgemeesters van Voorschoten

1813 - 1817 Jhr. Mr. J.P. Pompe van Meerdervoort

1817 - 1841 C. van Eijk

1841 - 1887 J.P. Treub

1887 - 1895 J.M. de Kempenaer

1895 - 1936 E. Vernéde

1936 - 1944 M.F. Berkhout

1945 - 1959 C.J. van der Hoeven

1960 - 1971 L. de Kool

1971 - 1980 Dr. J. van der Haar

1980 - 28 februari 2001 Mr. P. Cannegieter

1 oktober 2001 - heden W.M. Verver-Aartsen

Monumenten in Voorschoten

Voorschoten heeft in 2005 108 gemeentelijke en 89 rijksmonumenten.

Voorschoten had tot ver in de 20ste eeuw een bekende klank vanwege zijn zilverindustrie. De Zilverfabriek van Van Kempen en Begeer is in 1858 gebouwd in een eclectisch-classisistische stijl. Het ijzeren inrijhek is jugendstil. Het was als fabrieksgebouw tot 1984 in bedrijf.
Na een grondige verbouwing op basis van een ontwerp van de Amerikaanse architecten Stern en Wyatt, is hier de firma Mexx gevestigd.

Aan de zuidkant van Voorschoten ligt het Kasteel Duivenvoorde dat al ruim zeven eeuwen (sinds 1226) particulier bezit is en steeds door vererving van eigenaar is veranderd. De laatste eigenares heeft het landgoed, huis en inboedel ondergebracht in een stichting. Het kasteel is, afgezien van het bewoonde gedeelte, toegankelijk als museum.

Iets ten noorden van het dorpscentrum staat de Sint Laurentiuskerk, een tussen 1865 en 1868 gebouwde, door de architect Th. Asseler (1823-1879) ontworpen neogothische pseudobasiliek met een 45 meter hoge toren. Sinds 1976 is de Laurentiuskerk een Rijksmonument.

De Dorpskerk kent een aantal voorgangers, met de eerste uit ca. de 12e eeuw. In 1868 werd de huidige kerk, de vierde op deze plaats, in Engels Neogotische stijl opgeleverd.
In de jaren 1955-1958 is de kerk gerestaureerd, deels teruggedraaid tijdens de inpandige restauratie in 2000 (plafond en draagconstructie zichtbaar, ramen geheel zichtbaar).
In de Dorpskerk staat een orgel dat oorspronkelijk werd gebouwd door Jacobus Zeemans uit Breda. Dit in 1720 in gebruik genomen instument is daarna diverse malen aangepast en gerestaureerd.
In de Dorpskerk worden, naast kerkdiensten, culturele evenementen (concerten, toneel, cabaret, literair) georganiseerd.

Bijdorp werd in 1634 een landgoed. Op dezelfde plaats lag daarvoor hofstede die in de zestiende eeuw eigendom was van ridder Jacob Oem van Wijngaarden. Het landgoed werd in 1875 eigendom van de congregatie van de Heilige Catharina van Siëna, de vrouwelijke volgelingen van Sint Dominicus. Zij maakten van de buitenplaats een klooster en voegden in 1895 een kleine kruiskerk in neogotische bouwstijl aan het complex toe. De zusters gaven onderwijs - het Rooms Katholieke Instituut Onze Lieve Vrouwe van Lourdes - en in het pensionaat verbleven jonge juffrouwen van deftige stand om een beschaafde en tevens godsdienstige opvoeding te genieten.

Berbice is een buitenplaats met landhuis uit 1669, later uitgebreid met onder andere een oranjerie en bijzondere tuinmuren. In 1369 stond op dezelfde plaats de hoeve Almansgeest; rond 1750 veranderde deze naam in Allemansgeest. In 1829 werd het landhuis hernoemd tot Berbice, naar de Nederlandse kolonie Berbice in tegenwoordig Guyana. Het bouwen van tuinmuren was in de 18e eeuw populair voor het telen van fruitgewassen die eigenlijk niet voor het Nederlandse klimaat geschikt waren.

Beresteyn is een landhuis op het zuidwestelijk deel van Berbice van dat in 1828 werd verkocht aan jonkheer Hugo van Beresteyn. In 1893 werd Beresteyn verkocht en werd er het 'instituur Wullings', een chique jongenskostschool met HBS, gevestigd. Het huis kreeg toen een nieuwe gevel en werd uitgebreid. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het instituut gesloten. Na de oorlog werd Beresteyn seminarie en klooster van de paters Kapucijnen en in 1950 ging het over naar de paters Montfortanen. Na hun vertrek bood het huis onderdak aan diverse stichtingen, kunstenaars en buitenlandse werknemers.

Ter Wadding is een landhuis, in zijn huidige vorm uit ca. 1770, met invloeden van de rococostijl. Al eerder was er sprake van een 'huizinge (1687) of 'hofstede' (1716). Het huis is gebouwd op een plaats die al in 866 met 'ter wadding' - doorwaadbare plaats - werd aangeduid. Mogelijk kon men vanaf de strandwal waarop Voorschoten is gebouwd op dit punt de Oude Rijn oversteken. Provinciale Waterstaat heeft Ter Wadding als kantoor in gebruik.

Het Baljuwhuis is het 17e eeuws woonhuis van de baljuw (later van de burgemeester), met rechte kroonlijsten en natuurstenen banden tussen het metselwerk. Het vormt een eenheid (een gedeelde ingang) met het Ambachtshuis, het huis van het ambacht, dat een trapgevel uit 1635 heeft. Dit pand aan de Voorstraat is gebruik als restaurant, museum en trouwzaal.

Bijzonderheden

Evenementen in Voorschoten

Dankzij de actieve oranjevereniging Koningin Wilhelmina, opgericht op 4 juni 1904, heeft Voorschoten elk jaar een uitgebreid programma op Koninginnedag. Rond de Voorstraat zijn er dan klassieke activiteiten zoals koekslaan en touwtrekken naast moderne activiteiten zoals beachvolleybal.

Jaarlijks wordt op 28 juli de Voorschotense paardenmarkt gehouden op de Voorstraat. Van oorsprong verkochten de boeren hun paarden die zij gebruikt hadden bij het hooien aan zigeuners. In 1960 is de paardenmarkt in ere hersteld.

Eveneens op 28 juli is jaarlijks een korte baan draverij. Sinds 1952 vindt deze draverij plaats op de Prins Bernhardlaan.

Stedenband

Sinds 1984 heeft Voorschoten een jumelage met Kita in Mali. Sinds 1994 heeft Voorschoten ook een stedenband met Druskininkai in Litouwen, en sinds ?? met Schoten in België. Deze laatste twee stedenbanden zijn in 2005 beëindigd omdat stedenbanden binnen de Europese Unie te weinig meerwaarde zouden hebben.

Zetelverdeling gemeenteraad

CDA 6 zetels

VVD 5 zetels

PvdA 4 zetels

GroenLinks 3 zetels

D66 1 zetel

Geboren in Voorschoten

Lodewijk Thomson, Nederlands militair, de eerste die sneuvelde tijdens een vredesmissie

Max van der Stoel, Nederlands politicus

Benk Korthals (

1944), Nederlands politicus