Informatie over
Numansdorp
Numansdorp is een dorp en voormalige gemeente in de provincie Zuid-Holland, gelegen in de Hoeksche Waard aan het Hollands Diep.
Per 1 januari 1984 is de gemeente Numansdorp samen met de gemeente Klaaswaal opgegaan in de nieuwe gemeente Cromstrijen.
Het Lange-afstand-wandelpad van de route Floris V-pad, doet dit dorp aan.
Geschiedenis
Numansdorp zag in 1642 het levenslicht. Dit dorp is gebouwd in de Numanspolder. De bedijking van deze polder heeft lang op zich laten wachten. Dit was te wijten aan onenigheid tussen de heren van Cromstrijen en de eigenaren van Zuid-Beijerland. Toen de stichting van het dorp in de Numanspolder eenmaal een feit was, werd nog gezocht naar een naam. In de volksmond had het plaatsje inmiddels de naam
Buitensluis gekregen, maar een officiële titel was er nog niet.
In vergadering werd besloten dat het dorp de naam
Dorp van Cromstrijen moest gaan heten. Dijkgraaf Vos, de voorzitter van de vergadering, vond echter dat het dorp naar de allereerste Ambachtsheer, Mr. Gerard Numan genoemd moest worden.
De eerste bebouwing van het dorp vormde zich rond een uitwateringssluis aan de Numanspoldersedijk (nu
Molendijk) en van daaruit langs de Binnenhaven. Op de hoofdstraat, oftewel de Voorstraat, werden dwarsstraten aangelegd. Aan het einde van een van de dwarsstraten, de Kerkstraat, werd in 1653 de kerk gebouwd. Rond de eeuwwisseling van de 19e op de 20e eeuw werd de bebouwing uitgebreid langs de oostzijde van de Voorstraat en langs enkele dwarsstraten.
De uitwateringssluis was tot 1662 een houten sluis. Hierna is de sluis van steen gemaakt. De uitwateringssluis is sinds 1912 een gemaal; eerst een dieselgemaal, sinds 1942 een elektrisch gemaal.
Aan het Hollands Diep in de zeedijk van de Torensteepolder heeft Numansdorp een sluisdeur. Deze stamt nog uit de tijd van eb en vloed van voor 1970 (voor afsluiting van Haringvliet en Volkerak). De Molendijk had een sluis naar de Binnenhaven, de
Buitensluis. Er loopt van hier een water naar Klaaswaal. Bij de Middelsluissedijk (van 1625) was de sluis van de polder Groot-Cromstrijen ofwel de
Middelsluis (tevens dorp) en in de Boomdijk, halverwege Numansdorp en Klaaswaal bevond zich de sluis van de polder Klein-Cromstrijen ofwel de
Oude Sluis.
fort Buitensluis
In 1793 werd naast de haven van Numansdorp een aarden fort aangelegd. Doel van dit fort was om de scheepvaart
tussen de
Volkerak en het
Hollands Diep in de gaten te houden. In dit jaar viel Frankrijk de Oostenrijkse Nederlanden aan. Door de Tweede slag bij Neerwinden blijven we onder Oostenrijks bestuur. In 1795 begint de Bataafse Republiek.
Onder het Tweede kabinet van Thorbecke werd in 1862 het fort versterkt. Vanaf 1874 is het fort onderdeel van de Stelling van het Hollandsch Diep en het Volkerak.
In 1915 werd het fort voor de tweede keer versterkt, deze keer met gewapend beton.
Tweede wereld oorlog
De soldaten uit het fort krijgen op 12 mei 1940 de opdracht om in Westmaas de Barendrechtse Brug te beveiligen. Op 13 mei verlaat deze afdeling zijn geschut en gaat via Brielle naar Den Haag.
Op 14 mei vlucht Frits Philips uit Eindhoven en wordt bij Numansdorp gebombardeerd. Hij wordt niet geraakt en komt aan in Den Haag.
In de jaren 1944 en 1945 werd de bevolking van Numansdorp door de Duitsers geëvacueerd. Als verdediging tegen de geallieerden wilden zij delen van Numansdorp onder water zetten.
Na 1945 werd Numansdorp uitgebreid met nieuwe wijken ten westen en ten oosten van de Binnenhaven.
Inmiddels heeft Numansdorp bijna 9000 inwoners.
Ergens tussen 1980 en 1990 is het oude gemeentehuis met een groot glas-in-loodraam gesloopt. Dit gemeentehuis stond op de plek, waar nu de Rabobank staat. De Wethouder van der Veldenweg heette toen nog Raadhuislaan. Een nieuw gemeentehuis werd gebouwd aan de Buttervliet.
Veerdiensten
De Rotterdamsche Tramweg Maatschappij onderhield vanuit de veerhaven veerdiensten met de volgende plaatsen:
Willemstad (van 15 oktober 1900 t/m 1937),
Den Bommel (van 1938 t/m 1964) en
Zijpe (t/m 1964)
Belangrijke Numansdorpers
De heer P.M.H. Welker heeft veel historisch materiaal vastgelegd in zijn boek 1492-1892 Vier eeuwen regeering en arbeid ten plattelande in Holland - Geschiedenis van de Ambachtsheerlijkheid, de Polders en de Dorpen van Cromstrijen, uit oorkonden getrokken in het vierhonderdste jaar na de uitgifte en leenverheffing uit 1892. De heer Welker was directeur van de Rijksnormaallessen te Numansdorp.
Dr. Cornelis Flohil - plattelandsarts (Flohilplein)
Buurten en wijken
Oranjewijk
Bomenbuurt
Vogelbuurt
Componistenwijk
Middelsluis
Philipsburg (nieuwbouwwijk): nog niet geheel voltooid.