Informatie over
Kats
Kats is een dorp en voormalige gemeente in het zuidoosten van Noord-Beveland. Het inwonertal bedraagt circa 430 (1 januari 2003).
In de Middeleeuwen werd Kats
Suburchdike genoemd; het zou nauwe banden met Souburg hebben gehad en moet een welvarend dorp zijn geweest. Tijdens een stormvloed op 5 november 1530 verdween echter heel Noord-Beveland in de golven. In Kats kwamen 150 mensen om. In 1532 vaagde de Elisabethvloed alle bebouwing van Noord-Beveland weg.
Pas in 1598 werd een deel van Noord-Beveland weer ingepolderd, en werden de dorpen Colijnsplaat en Catz volgens een plan met haakse kavels opgebouwd. De naam komt waarschijnlijk van de gelijknamige familie; in een oorkonde uit 1209 al genoemd als
Caths. Catz groeide slechts langzaam, onder andere als gevolg van een pest-epidemie van 1603 tot 1605 en een tweede in 1650. In 1629 stond er al wel een molen. In 1659 woonden er voldoende mensen voor een eigen hervormde gemeente. De eerste predikant was Johannes Jones. Zoals meer inwoners van Noord-Beveland, was hij geboren in Engeland. In 1687 werd in Kats een kerk gebouwd, die nog steeds te bezichtigen is.
In 1922 werd de molen op de dijk bij Kats verwoest. In de jaren dertig werd gesproken over een bestuurlijke herindeling, en in 1941 gingen Colijnsplaat, Kats en Kortgene op in de gemeente Kortgene.
Kats is tegenwoordig een kunstenaarsdorp. Ook bevindt zich er een jachthaven. Bij Kats ligt een landschapstuin van 4 hectare met meer dan duizend soorten rozen; De Zeeuwse Rozentuin.
In de Oosterschelde bij Kats ligt het natuurreservaat Katseplaat. Het is eigendom van de Vereniging tot behoud van natuurmonumenten.
Literatuur
Dr. J.B.V. Welten Pioniers aan de Oosterschelde (1991; De Bataafse Leeuw)