Informatie over
Lemele
Lemele is een dorp in de gemeente Ommen in de Nederlandse provincie Overijssel, gelegen aan de voet van de Lemelerberg. Op 1 januari 2004 telde Lemele 1287 inwoners. De naam Lemele is afgeleid van het leem dat vroeger in en om de Lemelerberg werd gevonden. Uit vondsten bij afgravingen is gebleken dat al 2000 jaar voor het begin van onze jaartelling mensen rond de Lemelerberg woonden. De eerste keer dat Lemele wordt vermeld is in 1474.
De Tichelerij
De in Leiden geboren Carel Godefroi de Moen kocht in 1840 een stuk grond aan de Ledeboerweg om er een steenpannen- en tichelfabriek te stichten. Onder de naam
De Moen en Compagnons konden met medewerking van ds. Van Raalte, Dirk Blikman Kikker en Elias Ravenhorst zijn plannen worden uitgevoerd. De steenfabriek, die beter bekend staat als
De Tichelerij, bood werk aan ongeveer dertig mensen. De locatie aan de voet van de Lemelerberg was natuurlijk ideaal, aangezien leem de belangrijkste grondstof was voor de fabriek. Toen in 1855 het Overijssels kanaal tussen Almelo en Zwolle werd aangelegd, werd de fabriek verplaatst naar de Kingmaweg aan dit kanaal.
In de loop van de jaren traden de compagnons één voor één uit de steenfabriek. In 1862 verkocht Dirk Blikman Kikkert als laatst overgeblevende compagnon zijn aandeel aan Marten Kingma. Tien jaar later besloot Marten Kingma na de uitvinding van de melkcentrifuge de steenfabriek om te zetten in een zuivelfabriek.
De Kerk
Rond 1860 werd de
commissie tot stichting ener Hervormde Gemeente van Lemele en Archem in het leven geroepen. Op dat moment gingen de inwoners van Lemele nog grotendeels zo'n negen kilometer te voet naar Ommen om daar zondags de kerkdienst bij te wonen. Na een week hard werken bleek dit echter voor vele mensen een te zware opgave, waardoor de bouw van een kerk noodzakelijk werd geacht. De grond voor de bouw van de kerk met pastorie werd geschonken door W.G. Leestemaker en B.J. Immink. De bouw werd gefinancierd door bijdragen van eigen gemeenteleden, andere hervormde kerken, giften en een fonds voor noodlijdende kerken. Op 21 mei 1865 werd de koepelkerk ingewijd. De eerste predikant van de gemeente was Foppe Allerd Hingst.
In 1891 vond de eerste grote verbouwing van de kerk plaats. De koepel werd hierbij afgebroken, omdat deze teveel onderhoud vergde. In 1923 blijkt de kerk te klein te zijn geworden voor de Lemeler bevolking en wordt de kerk uitgebreid met een galerij. Ook deze kerk bleek echter al snel te klein. Eind jaren dertig werd dan ook besloten tot de bouw van een nieuwe kerk. Deze nieuwe kerk werd vervolgens op 5 januari 1940 in gebruik genomen.