Luchtfoto's / foto's Hoofddorp

Informatie over
Hoofddorp

Hoofddorp is een stad in de provincie Noord-Holland en de hoofdplaats van de gemeente Haarlemmermeer. De stad heeft 67.817 inwoners (2006).

Geschiedenis

Het Haarlemmermeer (meer van Haarlem) was een woest meer, zo woest dat het in de volksmond 'Waterwolf' werd genoemd. Het meer 'verslond' regelmatig plaatsen rond het meer. Plannen om het meer droog te leggen waren er al vanaf de 16e eeuw, o.a. van Ir. Leeghwater, verder dan plannen kwam het echter niet. In 1836 woedden er weer zware stormen op het meer, Amsterdam en Leiden werden door het water bedreigd, bij Koninklijk Besluit van 1 augustus 1837 werd een commissie belast met het maken van een ontwerp voor de droogmaking. Dit ontwerp liet even op zich wachten, pas toen in 1839 Amsterdam en Leiden weer te kampen hadden met overlast kwam er schot in de zaak. Voor het graven van de Ringvaart en de bedijking zette Jonkheer van der Poll in mei 1840 de eerste spade in de grond bij Hillegom. Na acht jaar graven was het meer volledig afgesloten door een ringdijk van 59,5 km lengte en 0,70 tot 1,70 m hoogte. Het droogmalen kon beginnen, hiervoor werden drie stoomgemalen ingezet: de Leeghwater, de Cruquius en de Lynden. Het droogmalen van het meer duurde van juni 1848 tot begin 1852.

Na de drooglegging van de Haarlemmermeer werd in 1853 besloten om twee dorpen te stichten. De twee dorpen: Kruisdorp en Venneperdorp waren in het midden van de polder gesitueerd. Op 11 juli 1855 werd de Haarlemmermeer een zelfstandige gemeente met Mr. M.S.P. Pabst als burgemeester. In de gemeenteraadsvergadering van 12 november 1868 werd besloten het toenmalige Kruisdorp Hoofddorp te noemen. Er bestond namelijk al een Kruisdorp in Zeeland. In hetzelfde jaar wordt Venneperdorp omgedoopt in Nieuw-Vennep. De ontwikkeling van Hoofddorp verliep voorspoediger dan die van Nieuw-Vennep. Het werd dan ook al spoedig het belangrijkste dorp van de gemeente, al had Badhoevedorp (ook in de Haarlemmermeer) lange tijd meer inwoners. De economische en bestuurlijke functie die het dorp had waren hier debet aan, zo was in Hoofddorp het polderhuis gevestigd, waar de dijkgraven bijeen kwamen om te vergaderen. Ook had het dorp een gunstige ligging - precies in het midden van de Meer.

De geografie van het dorp was heel eenvoudig: er was een Hoofdweg, die ook gewoon zo heette en heet. Deze Hoofdweg loopt langs de Hoofdvaart, een vaart die dwars door de Haarlemmermeer loopt Noord Amsterdam naar Zuid Leiden. De andere belangrijke weg was de Kruisweg, een weg die de Hoofdvaart - en daarmee de Hoofdweg - kruist, van Oost (Aalsmeer) naar West (Haarlem). Langs deze belangrijke wegen werden enkele kleine kernen gebouwd. Pal in het centrum vinden we de eerste molen van Hoofddorp: De Eersteling, deze molen dateert uit 1856. De molen wordt in 1977 naar - toen - de rand van het centrum verplaatst. De verplaatsing was toentertijd een huzarenstukje, op een grote trailer werd de molen in z'n geheel verhuisd.

In 1950 telde Hoofddorp 5.000 inwoners, de werkgelegenheid omvatte vooral landbouw met daarnaast wat veeteelt en tuinbouw. Ook het vliegveld Schiphol (een militair vliegveld vanaf 1917) zorgde voor werkgelegenheid. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Schiphol geheel verwoest.

Na de herbouw werd Schiphol in 1958 van een gemeentelijke dienst omgezet in de N.V. Luchthaven Schiphol; het Rijk en de gemeenten Amsterdam en Rotterdam kregen de aandelen. De luchthaven werd steeds belangrijker en zorgde voor meer en meer werkgelegenheid, het inwoneraantal van Hoofddorp nam rond 1960 toe. In de 60er jaren van de 20ste eeuw ontstaat de eerste nieuwbouw: Plan Eyke (1964), Kalorama (1967) en Graan voor Visch (rond 1970). Alle nieuwe wijken werden genoemd naar voormalige boerderijen of de boer die eens eigenaar was van de grond.

In de jaren '70 wordt de Haarlemmermeer en vooral Hoofddorp aangewezen als groeikern, ten westen en ten zuiden van Hoofddorp verrijzen grote woonwijken als Pax, Overbos en Toolenburg.

Ontwikkeling

Hoofddorp is in weerwil van de naam een stad geworden. Dit heeft zich in een zeer korte periode afgespeeld: in 1970 woonden er nog zo'n 9.000 mensen, in 2006 al ruim 67.817 en in de toekomst zal het aantal inwoners nog verder stijgen.

Hoofddorp bestaat uit verschillende woonwijken (binnen elke groep steeds van noord naar zuid):

ten oosten van de Kagertocht: Kalorama en Beukenhorst

tussen de Kagertocht en de Hoofdvaart: Arnolduspark, Centrum, Fruittuinen, Piratenwijk, Graan voor Visch en Graan voor Visch-Zuid

tussen de Hoofdvaart en de Nieuwerkerkertocht: Noord, Oud-West, Pax, Toolenburg-Oost en de wijk Toolenburg-Zuid

tussen de Nieuwerkerkertocht en de IJweg: Vrijschot-Noord, Bleesland, Vrijschot-Zuid, Bornholm en Toolenburg-West

ten westen van de IJweg: Overbos, Floriande (Noord, Zuid, IJwijk en Sportdorp) en de wijk Boseilanden

Vanwege de geluidscontouren van Schiphol kan Hoofddorp niet naar het oosten uitbreiden; hierdoor ligt het oude centrum aan de oostzijde van de stad. De gemeente Haarlemmermeer sluit een verdere uitbreiding van de plaats aan de westkant niet uit, hoewel het nog onduidelijk is of dit door zal kunnen gaan, in verband met de normen voor geluidsoverlast van Schiphol.

Op de bedrijfsterreinen en kantoorparken (zoals Beukenhorst) zijn veel internationale ondernemingen gevestigd.

Verkeer en Vervoer

Hoofddorp ligt aan het kruispunt van de Kruisweg en de Hoofdweg, twee belangrijke wegen in de Haarlemmermeerpolder. Ten oosten en ten westen van Hoofddorp heet de Kruisweg ook N201, door Hoofddorp zelf wordt de N201 omgeleid over de Weg om de Noord ten noorden van de plaats. Ten oosten van Hoofddorp loopt de A4, waarop het ook een aansluiting heeft. Ten westen van Hoofddorp loopt de Drie Merenweg (N205). De Ring Hoofddorp wordt gevormd door de Weg om de Noord (N201) in het noorden, de Van Heuven Goedhartlaan en Spoorlaan in het oosten, de Nieuwe Bennebroekerweg in het zuiden en de Drie Merenweg (N205) in het westen.

Hoofddorp heeft een NS-station aan de Schiphollijn met treinen naar o.a. Den Haag, Leiden, Schiphol, Amsterdam Centraal, Zaanstad, Hoorn, Duivendrecht, Weesp, Hilversum en Almere. De spoorlijn en de halte Hoofddorp werden geopend in 1981. Ten zuiden van Hoofddorp kwam in 1986 een opstelterrein in gebruik. In 2000 kwam de verdubbeling van de lijn naar Schiphol en het station Hoofddorp gereed. Van Hoofddorp naar het zuiden wordt gebouwd aan de Hogesnelheidslijn in de richting Rotterdam, die waarschijnlijk in 2007 in gebruik komt.

Sinds 2002 loopt door Hoofddorp de Zuidtangent, een snelle busverbinding tussen Haarlem, Hoofddorp, Schiphol, Amstelveen en Amsterdam Zuidoost. In Hoofddorp heeft de Zuidtangent een eigen vrije busbaan. Verder zijn er verbindingen door streekbussen in alle richtingen, waaronder een aansluiting op het Schiphol Sternet en in het weekend de nachtbus van Amsterdam Marnixstraat via Schiphol naar Nieuw Vennep. Er rijdt ook een buurtbus naar Zwaanshoek.

Hoofddorp heeft ook een busstation en P&R locatie bij het Spaarne Ziekenhuis. Het busstation is het grootste sculptuur van de wereld dat volledig van synthetische materialen is gebouwd: piepschuim met een polyesterhuid.

Cultuur

Nabij het nieuwe raadhuis bevindt zich Schouwburg De Meerse met een theaterzaal met meer dan 500 stoelen, een galerie en een theatercafé.

Het Historisch Museum Haarlemmermeer toont de geschiedenis van de Haarlemmermeer.

Bezienswaardigheden

Hoofddorp is een jonge plaats en heeft daardoor weinig historische gebouwen. Toch kent de plaats enige gemeentelijke, provinciale en rijksmonumenten.

Hoofddorp heeft 8 rijksmonumenten, waarvan 2: de molen De Eersteling, en de Witte Boerderij, beide aan de Hoofdweg. De Eersteling is een ronde korenmolen uit 1856. Hij stond aanvankelijk aan de Kruisweg, maar is in 1977 in zijn geheel per vrachtwagen verplaatst naar een plaats aan de Hoofdweg vlakbij Fort Hoofddorp. De Witte Boerderij is een kop-rompboerderij uit het tweede kwart van de negentiende eeuw en is een goed voorbeeld van een Haarlemmermeerse boerderij uit de begintijd van de polder.

Daarnaast loopt door Hoofddorp ook de Geniedijk, onderdeel van de Stelling van Amsterdam. Deze stelling staat op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Fort Hoofddorp bevindt zich in die dijk.

In 2002 werd nabij Hoofddorp de Floriade gehouden. Dit viel samen met het 150-jarig bestaan van de Haarlemmermeerpolder. Een fraai park met een uitzichtheuvel is een herinnering hieraan.

Sinds 2004 liggen er tussen Hoofddorp en Nieuw-Vennep drie bruggen over de Hoofdvaart. Deze witte bruggen zijn ontworpen door de architect Santiago Calatrava en dragen de namen Luit, Citer en Harp.

Bekende inwoners

Fanny Blankers-Koen heeft een groot deel van haar leven in Hoofddorp gewoond. Ook een sporthal is naar haar genoemd.

Bram Biesterveld (Pommetje Horlepiep) woont in Hoofddorp.

Dik Trom, de fictieve held van Cornelis Johannes Kieviet kwam ook uit Hoofddorp.

Rob Witschge (1966), Voetballer van o.a. Ajax, Feyenoord en FC Utrecht.

Johnny Heitinga, Voetballer van Ajax.

Geboren in Hoofddorp

C. Joh. Kieviet (1858 - 1931), Nederlands onderwijzer en kinderboekenschrijver. Kievit schreef o.a. boeken over Dik Trom, die zich afspelen in Hoofddorp. Een standbeeld van Dik Trom is te vinden op het Marktplein in Hoofddorp.

Kirsten van Dissel (1971), Nederlands actrice.