Luchtfoto's / foto's Tilburg

Informatie over
Tilburg

:Tilburg is ook de naam van een gemaal (en boerderij) ten zuiden van Winsum, zie Tilburg (gemaal).



Tilburg is een gemeente en moderne (industrie)stad in Noord-Brabant. Op 1 maart 2006 had de gemeente Tilburg 200.293 inwoners (bron: CBS) en de stad zelf 179.917 inwoners; de stad is hiermee zesde stad van Nederland. Hiermee wordt het de tweede gemeente in Noord-Brabant (na Eindhoven) en de zesde gemeente in Nederland met een inwoneraantal boven de 200.000. De gemeente Tilburg omvat ook de dorpen Berkel-Enschot en Udenhout. Tilburg maakt deel uit van stedelijk netwerk BrabantStad.

Geschiedenis

Tilburg is ontstaan uit gehuchten en kleine dorpen, zogenaamde herdgangen, die met elkaar in verbinding stonden. De oude dorpskernen zijn nog steeds terug te vinden in de namen van verschillende oude wijken zoals Heuvel, Korvel, Veldhoven, Broekhoven en Goirke. Pas in 1809 krijgt Tilburg stadsrechten.
De stad is eind negentiende eeuw groot geworden door de textielindustrie die zich vestigde tussen de herdgangen in. Na het verdwijnen van deze tak van industrie in de jaren zestig vestigde moderne industrie zich op industrieterreinen aan de rand van de stad. Vanaf de jaren tachtig worden de lege plekken in de stad, waar voorheen de textielfabrieken stonden, opgevuld met woonwijken.

In de volksmond werden Tilburgers altijd Kruikenzeikers genoemd. (De carnavalsnaam van Tilburg, Kruikenstad, is hiervan afgeleid). Dit omdat de inwoners vroeger in kruiken urineerden. De kruiken met urine werden verkocht aan de zeventiende-eeuwse textielindustrie, die de urine nodig had voor het wassen van wol. Sinds de negentiende eeuw worden chemicaliën ingezet voor de bewerking van textiel. Het "Kruikenzeiken" duurde echter voort tot diep in de 19e eeuw.

Koning Willem II verbleef graag in Tilburg. Over de plaats merkte hij eens op: "Hier adem ik frank en vrij." In zijn opdracht werd een paleis gebouwd in het centrum van de stad. Hij heeft er echter zelf nooit in kunnen verblijven omdat hij stierf voor de voltooiing ervan. Het paleis werd door de koninklijke familie overgedragen aan de gemeente op voorwaarde dat er een Hogere Burger School (HBS) in gevestigd zou worden. Deze "Rijks HBS Koning Willem II" bestaat nog steeds als Willem II College, echter in een ander gebouw. De bekendste leerling van deze HBS is Vincent van Gogh, die de school bezocht in de periode 1866-1868. Het paleis maakt tegenwoordig deel uit van het gemeentehuis.

Met het Sint-Odulphuslyceum, gesticht in 1899, heeft Tilburg de oudste Noord-Brabantse katholieke middelbare school voor jongens waaraan geen internaat verbonden was. Inmiddels is de school gemengd. De schoolkrant De Pit bestaat sinds 1937 en is een van de oudste schoolkranten van Nederland.
Tegenover het Sint-Odulphuslyceum daarentegen staat sinds augustus 2005 de nieuwste middelbare school van Brabant: De Nieuwste School. Zowel het Sint-Odulphus als De Nieuwste School ressorteren onder OMO; de vereniging Ons Middelbaar Onderwijs.

In 1900 werd Tilburg in beroering gebracht door de moord op Marietje Kessels. Na drie dagen vermissing werd het lijk van de 12-jarige fabrikantsdochter in de Noordhoekkerk aangetroffen. Een van de drie hoofdverdachten, de pastoor, bleef bij het gerechtelijk onderzoek volledig buiten schot. De zaak is altijd onopgehelderd gebleven.

In Tilburg is vanaf 1993 een duidelijk hoogbouwbeleid ontwikkeld. Daaruit zijn twee hoge gebouwen voortgekomen die naar Nederlandse begrippen als wolkenkrabbers kunnen worden beschouwd, te weten het Interpolis-hoofdkantoor en de Westpoint-woontoren. Het laatste gebouw is 143,1 meter hoog en was daarmee korte tijd de hoogste woontoren van Nederland, een titel die inmiddels is overgenomen door het Rotterdamse Montevideo. Inmiddels is in Tilburg een tweede woontoren in aanbouw die 101 meter hoog zal worden en de naam 'De Stadsheer' heeft gekregen. Deze woontoren maakt onderdeel uit van het project 'Het Haestrechtkwartier'. Een gebied gelegen in de stationszone, direct ten westen van het centraal station, bestaande uit vier kantoren, een parkeergarage en een woontoren.

Tilburgse pronkstukken

Tilburg is bekend door de voetbalclub Willem II

de Universiteit van Tilburg

het pop-podium 013

de Rockacademie

het museum voor moderne kunst De Pont en het Scryption, museum voor alles wat met schrift te maken heeft.

het in het nabijgelegen Kaatsheuvel het pretpark De Efteling.

Een bekende figuur uit de Tilburgse geschiedenis was Cees Robben, die de "Prent van de Week" verzorgde en daarmee Tilburg een uniek imago gaf.

De slogan waarmee Tilburg zichzelf tot 2003 afficheerde was: "Tilburg, moderne industriestad". Inmiddels is die slogan ingeruild voor het symbool "T".

Bezienswaardigheden

Oude Markt

Voormalige stadhuis

Heuvelkerk

Cultuur

Vooral in de Theaters Tilburg is er een schouwburg, een concertzaal, een studio en een filmfoyer aan de Schouwburgring.

Musea in Tilburg

Enkele bekende musea zijn:

De Pont

Museum Scryption

Natuurmuseum Brabant

Nederlands Textielmuseum

Poppen en Speelgoed Museum Tilburg

Dierenpark Reptielenhuis De Oliemeulen

Evenementen

Carnaval

het jaarlijkse City Sounds Festival

het jaarlijkse Festival Mundial

Tilburgse Kermis

boekenmarkt Rond het Paleis, laatste zondag van augustus

Economie

Rond 1960 was de economie in Tilburg sterk afhankelijk van de textielindustrie. Rijke families die hierachter stonden waaronder onder andere: Mutsaerts, van de Kimmenade en Van Thiel. Toen steeds meer fabrieken hun poorten sloten, werd het hoog tijd voor veranderingen. In de afgelopen 25 jaar is een goed economisch klimaat opgebouwd.

De industrie is nu modern en veelzijdig. Allerlei ondernemingen, waaronder diverse uit het buitenland, hebben hier hun hoofdkantoor gevestigd. Enkele belangrijke bedrijfstakken zijn transport, logistiek, fijnmetaal, elektronica, levensmiddelen, medische technologie en wijndistributie. Maar ook de dienstensector en het midden- en kleinbedrijf hebben zich goed ontwikkeld.

Tilburg bezit ook één van de grootste en modernste industrieparken van Nederland.
Er liggen 7 industriezones:

Vossenberg

Kraaiven

Katsbogten

Kanaalzone

Loven

't Laar

Kreitenmolen-Udenhout

Goed voor in totaal 7600 bedrijven en bijna 100.000 werknemers. Belangrijke industrietakken zijn onder andere de chemische industrie en de voedingsmiddelenindustrie. Door het Wilhelminakanaal te verbreden wil Tilburg zich als transportstad nog duidelijker profileren.

Verkeer en vervoer

Tilburg heeft drie stations: van oost naar west eerst station Tilburg, dan Tilburg West, en ten slotte Tilburg Reeshof, dat in 2003 werd voltooid om de afgelegen wijk Reeshof te ontsluiten. Intercity-treinen stoppen alleen op Tilburg Centraal.

In tegenstelling tot veel andere steden van vergelijkbare grootte ligt Tilburg slechts aan één belangrijke snelweg. Dat is de A58 naar (Vlissingen-Breda-Eindhoven).

Er wordt echter hard gewerkt om Tilburg over de weg beter bereikbaar te maken.
Thans wordt gebouwd aan een ringweg rond de stad. Deze moet rond 2010 klaar zijn. Ook zijn er concrete plannen om Tilburg via Dongen met de A27 richting Utrecht te verbinden. Tussen 2010 en 2013 zal de N261 (Tilburg-Waalwijk) tot snelweg worden omgebouwd. Soortgelijke plannen zijn er ook voor de N65 (Vught-Tilburg).

Bestuur en Politiek

In de gemeenteraad van Tilburg hebben sinds de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2006 tien politieke partijen zitting. De zetelverdeling is als volgt:

PvdA - 11

CDA - 7

SP - 5

Lijst Smolders - 5

VVD - 4

GroenLinks - 3

D66 - 1

Tilburgse Volkspartij - 1

Algemeen Belang - 1

Tilburgse Ouderen Partij - 1.
Het college wordt gevormd door PvdA, CDA en GroenLinks.

Burgemeesters van Tilburg

Martinus Cornelis van Dooren (27 mei 1809 - 15 juni 1811)

Willebrordus Antonius Dams (15 november 1811 - 18 juni 1815)

Johan Adriaan van Meurs (1 januari 1816 - 31 december 1830)

Adrianus Antonius Vissers (7 april 1831 - 1 januari 1837)

Hendrik Bernard Beckers (1 januari 1837 - 24 augustus 1849)

Franciscus Suys (20 augustus 1849 - 1 januari 1869)

Johannes Franciscus Jansen (10 januari 1869 - 9 november 1901)

Willem Mutsaers (23 december 1901 - 12 februari 1907)

Godefridus Raymundus Cornelis Maria Raupp (6 juni 1907 - 21 juli 1915)

Frans Lodewijk Gerhard Zeno Maria Vonk de Both (14 november 1915 - 21 november 1939)

Jan van de Mortel (20 januari 1940 - 25 september 1944)

Harmanus Hondius (25 september 1944 - 27 oktober 1944)

Jan van de Mortel (27 oktober 1944 - 15 januari 1946)

Eduard Hendrik Joan Baron van Voorst tot Voorst (27 april 1946 - 1 juni 1957)

Cees Becht (1957 - 1975)

Henk Letschert (1975 - 1988)

Gerrit Brokx (1988 - 1997)

Johan Stekelenburg (1997 - 22 september 2003)

Ruud Vreeman (2004 - tot heden)

Geboren in Tilburg

Russell Artus (14 juni 1969), auteur

Arijan van Bavel (21 februari 1977), acteur

Jozien Bensing (1950), hoogleraar gezondheidspsychologie

Joop Birker (1935-1993), beeldhouwer en schilder

Cornel Bierens (1949), kunstcriticus en schrijver

Frans Biezen, musicus (ook Frank Ashton)

Gérard van Blerk (1924-1997), pianist

Jacobus Cornelius Bloem (1822-1902), minister van Financiën 1885-1888

Ageeth Boomgaardt (16 november 1972), hockeyinternational

Roger van Boxtel (8 februari 1954), politicus

Adolf Bressers (1835-?), auteur

Jan Castelijns (1907-1977), regisseur en programmaleider bij de KRO-televisie

Stef Clement (24 september 1982), wielrenner

Rudolph Johan August Diepen (1875-1920), lid Eerste Kamer voor de RKSP 1915-1920

Eduard Jan Dijksterhuis (1892-1965), wetenschapshistoricus

Franciscus Cornelis Donders (1818-1889), hoogleraar geneeskunde en fysiologie

Peerke Donders (27 oktober 1809 - 14 januari 1887), missionars in Suriname, in 1982 zalig verklaard

Anton Duchateau (1850-?), auteur

Simone van Dusseldorp, cineaste

Floris Evers (26 februari 1983), hockeyinternational

Roeland Fernhout (18 april 1972), acteur

Anthonius van Gils (1758-1834), auteur

Jac. Goderie (23 maart 1951), televisie en radiopresentator, columnist

Christiaan Julius Lodewijk Willem Eleonor Gosler (1858-1921), auteur

Nol Havens (3 december 1959), zanger (o.a. VOF De Kunst)

Toon van Helfteren (20 februari 1951), basketbalinternational en oud-bondscoach

Greg van Hest (4 juni 1973), marathonloper

George Willem van Heukelom, architect

Luc van Hoek (1910-1991), beeldhouwer, edelsmid, enz.

Marc-Marie Huijbregts (21 december 1966), cabaretier

Piet van Ierlant (1897-1973), wethouder, wielermanager en chef d'equipe Tour de France

Ruud Jolie, gitarist bij Within Temptation

Gerben de Knegt (11 december 1975), wielrenner (cyclocross)

Willebrordus Leonardus Petrus Martinus de Kort (1909-1993), politicus en burgemeester

Henk Krol (1 april 1950), hoofdredacteur Gaykrant

Astrid Lampe (1955), auteur

Willem Johan Marie Lenglet (1889-1961), journalist en schrijver (ps Ed de Nève)

Pieter van Lierop, filmjournalist

Maartje Luccioni (4 mei 1935), auteur

Frans Mandos (1910-1977), glasschilder, monumentaal kunstenaar

Kees Mandos (1913), graficus, schilder

Charlotte Molenkamp (1955), schilders

Jan Christiaan Alphonse Maria van de Mortel (1880-1947), burgemeester van Tilburg jan 1940-jul 1944 en okt 1944-jan 1946, lid Eerste Kamer 1939-1947

Marc Mulders (23 september 1958), collagekunstenaar, fotograaf, schilder

Marcel Musters (6 juni 1959), acteur

Dionysius Mutsaerts (1578-1635), auteur

Wilhelmus Mutsaerts (1889-1964), bisschop van 's-Hertogenbosch

Uri Nooteboom (1903-1945), journalist, hoofdredacteur van De Gelderlander

Adrianus Johannes Franciscus van Ostaden (1896-1961), kinderboekenschrijver (o.a. Puk en Muk, onder pseudoniem Frans Fransen)

Jos Panhuijsen (1900-1986), auteur

Karla Peijs (1 september 1944), politicus

Jan Pijnenburg (1906-1979), wielrenner

Maurice Pirenne (29 november 1928), dirigent en organist, componist

Jean-Paul van Poppel (30 september 1962), wielrenner en ploegleider

Franciscus Johannes Maria van Puijenbroek (1924-2000), directeur Nederlands Openluchtmuseum

Cees van Raak (17 juli 1954), dichter

Antoon van Rijen (1878-1946), voorman katholieke arbeidersbeweging

Jan van Rijzewijk (1880-1939), lid Tweede Kamer voor de RKSP 1918-1929

Cees Robben (1909-1988), kunstenaar

Theo van de Sande (10 mei 1947), cameraman

Jacques Schraven (8 februari 1942), voorzitter VNO/NCW 1999-2005

Anke Servaes (1897-1947), auteur

Gerard van Spaendonck (1746-1822), bloemenschilder

Jeroen Sparla (1966), kunstenaar

Sjoukje van ?t Spijker (5 mei 1950), zangeres (Maggie MacNeal)

Rob Stenders (18 april 1965), diskjockey

Bernard Theodor Carl Straeter (1861-1920), lid Eerste Kamer voor de RKSP maart-september 1920

Theo Swagemakers (1898-1994), schilder, tekenaar, aquarellist

Bart Taminiau (27 maart 1947), hockeyinternational

Frank Valkenier (1907-1999), auteur

Martin Venix (4 maart 1950), wielrenner

Albert Verschuuren (1887-1953), beeldhouwer, muurschilder, tekenaar

Charles Verschuuren (1891-1955), grafisch ontwerper, schilder

Jacq Firmin Vogelaar (3 september 1944), auteur

Dick de Vree (1923-2003), inspecteur van politie, radioverslaggever en eindredacteur, misdaadschrijver

George Willem Vreede (1809-1880), auteur

Henny Vrienten (27 juli 1948), muzikant

Driek van Vugt (22 januari 1980), politicus

Jacques Weijters (11 maart 1940), auteur

Guido de Wijs (5 mei 1947), o.a. tekstschrijver

Ivo de Wijs (13 juli 1945), cabaretschrijver en radiopresentator

Marcel Wouda (23 januari 1972), zwemmer en jeugdbondscoach zwemmen

Afkomstig uit Tilburg

Ceremony Of Opposites (2003), metalband

Les Cruches (1965-1970) - waarin o.a. Henny Vrienten meespeelde

Green Lizard (1994), grungerockband

Krezip (1998), popband

One In A Million (2001), rockband

Guus Meeuwis, zanger

Organisaties gerelateerd aan Tilburg

CZ-Groep

Interpolis

Ons Middelbaar Onderwijs

Universiteit van Tilburg

Overige kernen

Berkel-Enschot, Udenhout