Informatie over
Breugel
Pieter Bruegel de Oude (circa 1525 - 9 september 1569) was een Vlaamse kunstschilder. Hij was de vader van Pieter Brueghel de Jonge en van Jan Brueghel de Oude. Men denkt dat Brueghel dichtbij het huidige Bree in Belgisch-Limburg (vroeger Brede, Brida, Breda genoemd) geboren is. Het is echter waarschijnlijker dat Breda in Nederlands Noord-Brabant de juiste locatie is. De
h uit zijn naam heeft hij later laten vallen.
De naam van Bruegel wordt ook vaak geschreven als
Brueghel, zoals ook zijn beroemde zoons en kleinzoon heten. De schrijfwijze zonder H werd door Pieter Bruegel het laatst in zijn leven gebruikt; deze komt dus voor op al zijn topwerken van zijn laatste jaren.
Leven
Over zijn geboorte is niets bekend. In 2004 houdt men het bij een geboorte rond 1520.
Bruegel werd in 1551 in het Antwerpse schilders gilde opgenomen, en werd leerling van Pieter Coecke van Aelst. Bruegel maakte in 1551 of 1552 een reis naar Italië, waar hij vooral landschappen schilderde. Tot 1559 maakte hij vooral gravures en prenten (ontwerpen voor wandtapijten). In 1559 komt er plots een totale ommekeer: Bruegel gaat nog enkel schilderen. Het ene meesterwerk volgt snel een ander op.
Rond 1563 verhuisde Bruegel van Antwerpen naar Brussel, waar hij de dochter van Coecke huwde, Mayken. Gedurende zijn Brusselse periode gebruikte Breughel verschillende landschappen uit het nabijgelegen Pajottenland, zoals het kerkje van Sint-Anna-Pede (nu behorend tot Dilbeek) als achtergrond voor de "Parabel van de blinden". Een grote, kleurechte en weerbestendige reproductie daarvan staat sedert 2004 bij dat kerkje. Nog 11 gelijkaardige reproducties staan langs een wandeling van 8 km; ze werden gekozen omdat ze herkenbare elementen uit de streek bevatten of omdat het landschap "Pajottenlands" is.
Werk
Onder invloed van Van Aelst schilderde Bruegel in Mechelse stijl, met veel allegorieën, bijvoorbeeld in scènes uit het boerenleven.
Bruegel schilderde later ook taferelen geïnspireerd op de klassieke oudheid en bijbelse taferelen. Zo zijn er twee schilderijen van de Toren van Babel. Eén hangt in Wenen , het andere in Rotterdam in het Museum Boijmans Van Beuningen.
Over Bruegel doen allerlei verhalen de ronde. Zo zou hij volgens Carel van Mander vaak incognito het platteland hebben bezocht om het boerenleven gade te slaan; vandaar ook zijn bijnaam 'Boerenbruegel'. Andere bronnen menen dat hij wel eens ketterse sympathieën zou gehad hebben, wat hij op verdoken wijze in zijn schilderijen zou verwerkt hebben. Noch het eerste, noch het tweede is bewezen. Feit is dat het oeuvre van Bruegel, weliswaar verder bouwend op tradities à la Jeroen Bosch, uniek is.
Bruegel is ongetwijfeld de meest volledige landschapsschilder van zijn tijd; niemand anders schilderde de natuur, in de loop van de seizoenen, zo natuurlijk, krachtig, precies en veelzijdig. Hij maakte geen "foto", geen realistische nabootsing, maar "componeerde" een landschap en vreemde elementen (rotsen, water...) tot een universeel of kosmisch tafereel. Maar details waren wel fotografisch juist : de huidige oogartsen herkennen nog de verschillende
oogziekten waaraan zijn "blinden" leden. Alle bouwtoestellen aan de 2 "Babel-
torens" zijn perfect nauwkeurig.
Bruegel heeft amper 10 jaar intensief geschilderd en men vermoedt dat hij maar een 50-tal
werken heeft geschilderd, alle van uitzonderlijke kwaliteit. De machthebbers van toen hebben
dat blijkbaar goed begrepen. Vooral na zijn dood steeg zijn faam pijlsnel : de machtigste kringen wedijverden met elkaar om werken te bemachtigen; zo zijn die over de wereld verspreid geraakt; in eigen land zijn er slechts enkele gebleven.
Nu wordt algemeen aangenomen dat Bruegel erg getroffen was door het armoedige en harde bestaan van de plattelandsbevolking; een bijnaam "volkse Bruegel" zou juister zijn dan "Boerenbruegel". Opvallend is dat zelfs op zijn "boerenbruiloft" en "boerendansen" niemand lacht...
Hij was zeker katholiek maar ook humanist en ongenadig bekritiseerde hij de geloofsvervolging
in vele werken o.a. door galgen in het landschap op te stellen en vaak eksters (roddelaars, verraders) toe te voegen.
Trivia
de term "bruegeliaans" duidt op een vrolijke, bourgondische, levenslustig tafereel, vaak in de context van eten en drinken.
In de verkiezing voor de Grootste Belg was Pieter Bruegel de Oudere één van de 111 genomineerden. Hij eindigde op de 17de plaats.
Willy Vandersteen werd vanwege zijn volkse strips door Hergé "de Bruegel van het Beeldverhaal" genoemd. In het Suske en Wiskealbum Het Spaanse Spook ontmoeten Suske, Wiske en Lambik de schilder zelfs. Ook in "De Krimson Crisis" duikt hij weer op. Zijn latere stripreeks De Geuzen ademt zelfs heel sterk een Bruegeliaanse sfeer uit. Op de laatste pagina van elk album werd steeds een ets van Bruegel gereproduceerd.
Jef Nys tekende ooit een (grotendeels fictieve) stripbiografie rond Bruegel's leven.
De voorlaatste pagina van Asterix en de Belgen is een parodie op één van Bruegel's beroemdste schilderijen: Boerenbruiloft
De Amerikaanse striptekenaar Robert Crumb werd door Timekunstcriticus Robert Hughes ooit "de Bruegel van de tweede helft van de 20ste eeuw" genoemd, vanwege zijn satirische maatschappijweergave.
Bruegel de Oude, Pieter
an:Pieter Bruegel o Biello
da:Pieter Brueghel den Ældre
de:Pieter Brueghel der Ältere
en:Pieter Brueghel the Elder
es:Pieter Brueghel el Viejo
fi:Brueghel
fr:Pieter Bruegel l'Ancien
he:???? ?????? ???
hu:Id. Pieter Bruegel
it:Pieter Bruegel il Vecchio
ja:???????????
lv:P?ters Br?gels Vec?kais
nds:Pieter Bruegel de Ole
pl:Pieter Bruegel (starszy)
pt:Pieter Brueghel o Velho
ro:Pieter Bruegel cel B?trân
ru:????????, ????? ???????
sr:????? ??????? ???????
sv:Pieter Bruegel d.ä.
zh:????