Informatie over
Leur
Etten-Leur is een plaats en gemeente in de provincie Noord-Brabant. De gemeente telt 40.331 inwoners (1 januari 2006, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 55,90 km² (waarvan 0,61 km² water). Binnen de gemeentegrenzen liggen geen andere kernen.
Etten en Leur was tot 1968 de oude naam van de huidige gemeente Etten-Leur. Rond 1968 waren de dorpjes Etten en Leur ook volledig aan elkaar vastgegroeid.
In 1953 vond een grenscorrectie plaats met de gemeente Rucphen, waarbij het dorp Sint-Willebrord, dat ontstaan was in het grensgebied tussen de gemeenten Hoeven, Rucphen en Etten en Leur in zijn geheel aan de gemeente Rucphen kwam.
Bestuur & Politiek
Gemeenteraad en coalitievorming
De gemeenteraad van Etten-Leur bestaat uit 27 zetels en uit de volgende partijen:
APB (6 zetels)
CDA (6 zetels)
D66 (1 zetel)
GroenLinks (1 zetel)
Ons Etten-Leur (3 zetels)
PvdA (6 zetels)
VVD (4 zetels)
Na de verkiezingen van 2006 bleek dat het college van CDA, PvdA en VVD nog op een meerderheid kon rekenen. Maar door de winst van het APB en de PvdA waren er ook nog andere coalitiemogelijkheden. Hierdoor werd er eerst gedacht aan een surplus coalitie van APB,CDA, PvdA en VVD. Maar behalve het CDA kon geen enkele partij zich hierin herkennen. De informatieronde ging door en daar rolde een coalitie uit van de grote drie. Deze coalitie kan rekenen op 18 van de 27 zetels. Vanwege de centrum-linkse opvattingen van het APB zal dit college zich kenmerken door een progressiever beleid ten opzichte van het vorig college. De burgemeester is CDA'er drs. Hans van Agt (neef van oud-premier Dries van Agt).
De burgemeester bereikt in 2008 de pensioengerechtigde leeftijd en dan zal er discussie ontstaan over de omvang van de portefeuille van de burgemeester. De politieke partijen in Etten-Leur willen deze gaan verkleinen als er een nieuwe burgemeester aantreed. Met de komst van het nieuwe college na de verkiezingen van 2006 is het aantal wethouders teruggebracht van 4 naar 3. Het aantal wethouders is teruggebracht omdat de drie partijen die het college vormen alledrie even groot zijn in zetelaantallen. De wethouders in het college zijn nu APB'er Schouw, CDA'er De Bekker en PvdA'er Vaes.
Dualisme
In de gemeente Etten-Leur was er veel discussie over de bevordering van het dualisme. Dit werd ondermeer aangemoedigd door de landelijke invoering van het dualisme, waardoor wethouders geen raadsleden meer mochten zijn. Maar het was een grote wens van het APB om het dualisme te bevorderen in het nieuwe college waar de partij deel van uitmaakt. Daarom telt het programma-akkoord slechts 17 pagina's zodat de invloed van de raad kan toenemen.
Onderwijs en Cultuur
Onderwijs
In de gemeente zijn 14 basisscholen te vinden, de meeste hebben een Rooms-Katholieke identiteit. Namelijk 6 van deze scholen zijn gebaseerd op deze religieuze stroming, daarnaast zijn er 3 protestants-christelijke basisscholen. De andere scholen zijn brede of openbare scholen. Daarnaast zijn er nog twee middelbare scholen, de KSE (Katholieke Scholengemeenschap Etten-Leur) en het Munnikenheide College. Er is ook nog een vestiging van het ROC (Regionaal Opleidings Centra) in Etten-Leur.
Culturele instellingen
In Etten-Leur zijn ook diverse instellingen voor de beeldende kunst. Doornbos is het centrum voor de beeldende kunst in de gemeente. Deze biedt verschillende disciplines aan zoals beeldhouwen, tekenen en fotografie. Sint-Frans is het gemeentelijk centrum in de kunsten voor de muziek, dans en theater. Daarnaast zijn er in de gemeente diverse dansscholen en koren te vinden. De Nobelaer vormt vaak het platform voor de diverse artiesten, deze instelling is het theater van de gemeente. De Nobelaer, de bibliotheek en het centrum voor de kunsten Sint-Frans zitten samen in het gelijknamige pand "De Nobelaer". Omdat het herstellen en het opknappen van dit pand te duur zou worden, wordt er nu gesproken over een nieuwe vestiging. Dit zou dan worden omgedoopt in het "Sociaal cultureel en educatief Knooppunt". Dan zou ook Doornbos zich in het nieuwe pand vestigen. Zodoende kan er beter worden samengewerkt tussen de diverse culturele instellingen. Ook het UITpunt Etten-Leur, het centrale informatiepunt voor kunst, cultuur en uitgaan, krijgt een plek in het nieuwe onderkomen.
Historische personen
Vincent van Gogh
De meest bekende schilder van Etten-Leur is Vincent van Gogh, hij woonde en werkte in 1881 in de gemeente. Zijn vader was dominee in Etten-Leur. Het kerkgebouw van de vader van Vincent doet nu dienst als raadszaal. In de gemeente staan diverse verwijzingen naar de beroemde schilder, zo is er een standbeeld van hem, deze staat op de plek van het voormalige pastorie.
Adriaan van Bergen
Nauw verbonden met de cultuurhistorie is de Leurse turfschipper Adriaan van Bergen. Prins Maurits veroverde in 1580 Breda van de Spanjaarden (zie Turfschip van Breda). Adriaan van Bergen bedacht het plan om een aantal soldaten te verbergen onder zijn lading turf. Omdat Adriaan van Bergen regelmatig met turf de stad invoer, werd zijn schip niet meer gecontroleerd. Op de dag van de inname trok Adriaan van Bergen zich echter terug omdat hij het plan niet meer zag zitten. Maar twee neven waren bereid het schip met turf en 70 soldaten Breda binnen te varen. De soldaten konden het kasteel en de stadspoort veroveren op de Spanjaarden. Na de verovering werd de turfschipper vorstelijk betaald en ging hij in Breda wonen. Deze inwoner van Etten-Leur is nog steeds prominent aanwezig in de gemeente. Zo is er een standbeeld van hem, dit standbeeld kijkt uit over de nieuwe haven, en om hem te eren zijn er elk jaar de havenfeesten in Etten-Leur. Er is ook een zalencentrum te vinden met de naam "Het Turfschip", en is er ook nog een "Adriaan van Bergenplein".
'''Heerma van Voss
Heerma van Voss kocht in 1868 voor 25.000 gulden aandelen in een suikerfabriek op de Leur. Deze fabriek was zijn tijd ver vooruit en had ondermeer elektrisch licht en een eigen telefoon. Al snel werd hij een rijke industrieel. Hij gaf de gemeenschap een gaarkeuken, een post- telefoon- telegraafkantoor, een draaibug en het bovengenoemde beeld van Adriaan van Bergen. Toen de gemeente de gemeentetoren niet meer kon restauren vanwege financiële problemen schoot van Voss te hulp, hij schonk het geld op de voorwaarde dat de gemeente de toren voortaan beter zou onderhouden. Bij het 40-jarig bestaan van zijn suikerfabriek kreeg de gemeente een primeur. Mensen uit de wijde omgeving kwamen richting Etten-Leur, de stoomtram was helemaal vol en de prijzen voor een kaartje liepen op tot 50 gulden. Er werden extra treinen ingezet. De reden hiervoor was dat de eerste vliegtuigopstijging van Nederland zou gaan plaatsvinden in de gemeente op 27 juni 1909. Van Voss liet hiervoor de Franse piloot Charles graaf de Lambert overkomen met zijn Wright Flyer. Deze 4 minuten durende vlucht maakte van Nederland een luchtvaartland. Ter herinnering aan deze vlucht staat er een gedenksnaald op de plek waar de eerste vlucht plaatsvond.
Musea
In de gemeente zijn diverse historische instellingen te bezoeken. Zo kan men deze musea vinden:
Heemkundig museum Jan uten Houten, in het Sint Paulushofje
Het drukkerijmuseum
Het Agrarisch museum
Het Huysmuseum
Naast deze musea zijn er ook nog andere historische panden bekijken. Er staan diverse molens binnen de gemeentegrenzen, zoals stellingmolen de Lelie. En er zijn ook nog tal van monumentale boerderijen te bewonderen.
Verkeer
Het tracé van de oude rijksweg is nog steeds te herkennen aan straatnamen, zoals de Roosendaalseweg en de Bredaseweg. Heden ten dage loopt er echter nog wel een spoorlijn dwars door de gemeente, deze geeft de scheiding weer tussen Etten en Leur. Er is veel discussie in de gemeente of deze spoorlijn ook dient te worden omgelegd, om zo de verbinding tussen Etten en Leur te bevorderen. Een ander voordeel is dat er dan meer treinen met gevaarlijke stoffen kunnen rijden, de huizen staan in de huidige situatie namelijk te dicht op het spoor.
Het openbaar vervoer in Etten-Leur bestaat uit de spoorverbinding bij Station Etten-Leur en drie streekbuslijnen. Daarnaast is er een buurtbus en een wijkbus.
Geboren in Etten-Leur
Adriaan van Bergen (Leur)
Jan Jacob Rochussen (Etten)
Jonatan Vermeulen