Luchtfoto's / foto's Goor

Informatie over
Goor

Goor (Nedersaksisch: Ghoar, spreek: Góó-a) is een kern in de Overijsselse gemeente Hof van Twente (Nederland). Tot de gemeentelijke herindeling op 1 januari 2001 was Goor een zelfstandige gemeente in de streek Twente. Goor heeft circa 13.000 inwoners en is binnen de gemeente Hof van Twente de grootste kern.

De bevolking bestaat voornamelijk uit oude inheemse families en de nakomelingen van de rond Goor wonende boerenfamilies. Sinds de vestiging van de textielindustie en een Eternit-fabriek is Goor aanzienlijk gegroeid en is de bevolking gemengd met nieuwe arbeiders uit Drenthe en andere delen van Nederland. Sinds de jaren zestig bevindt zich in Goor ook een kleine gemeenschap van allochtone gastarbeiders. Dit zijn voornamelijk Turken.

Geschiedenis

Goor verwierf in 1263 stadsrechten van de aartsbisschop van Utrecht, de territoriale heerser over het Oversticht (Overijssel). Het stadje fungeerde tijdens de Middeleeuwen en het begin van de Nieuwe Tijd als centrum voor het bestuur van Twente. Onder meer de drost van Twente resideerde er. Goor ging tijdens de Reformatie en de Tachtigjarige Oorlog over naar het protestantisme. De oorspronkelijke Rooms-katholieke kerk werd protestants nadat Goor tijdens het Twaalfjarig Bestand (1609-1621) onverwacht overging van de kant van de Spanjaarden naar die van de Staatse Troepen onder leiding van Maurits van Oranje. Door de oorlogswoelingen en de overgang naar het protestantisme verloor de Goorse parochiekerk H. Petrus (nu: Hofkerk) haar oorspronkelijke katholieke kunst en karakter. Verder werd zij deels vernield door Spaans geschut. In het westen van Twente stapte onder invloed van de adel een aanzienlijk deel van de bevolking over naar het protestantisme, in de overige delen van Twente behield men de rooms-katholieke religie. Goor werd in tegenstelling tot de meeste overige delen van Twente (Hengelo, Oldenzaal) bevolkt door een meerderheid van protestanten. De nabij Goor gelegen havezathe Heeckeren, eigendom van een van de weinige katholiek gebleven edelen, fungeerde lang als kapel voor de kleine Rooms-katholieke gemeenschap. De nabijgelegen katholieke buurtschappen Zeldam en Wiene zouden later voor een langzame toename van het aantal katholieken in Goor zorgen. Als gevolg hiervan werd in Goor een katholieke gemeenschap opgericht die in 1811 een kleine kerk in gebruik kon nemen en later een eigen grote parochiekerk bouwde.

Goor vervulde een belangrijke rol in de regio. Lange tijd waren justitie en douane er gevestigd en Goor bezat een levendige haven aan de rivier de Regge. In 1833 richtte Thomas Ainsworth in Goor de eerste weefschool op. Tot de jaren '60 bloeide de textielindustrie in Goor en voorzag Goor en wijde omgeving van werk. Deze industrietak was vrijwel geheel in handen van de familie Jannink (Fa. Jannink Arntzenius & Co.). Het Goors textielcomplex aan de Stationslaan werd door een brand in 1962 geheel vernietigd. Enige jaren later zou het bouwrijp gemaakt worden en sedert medio jaren '80 verrees er langzaamaan een woonwijk op (Het Jannink).

Langs Goor loopt sinds 1936 het Twentekanaal, dat aanleiding gaf tot de vestiging van de fabrieken van Eternit.

Goor kende begin twintigste eeuw een landelijk bekend gemeentepolitiek. De in Goor dominante linkse Sociaal-Democratische Arbeiderspartij lag herhaaldelijk in conflict met de markante Joodse gemeentepoliticus Abraham Lobstein.

Begin twintigste eeuw werd in Goor aan de Schoolstraat een nieuwe synagoge gebouwd. De Joodse gemeenschap in Goor was sterk aanwezig. De oude Joodse begraafplaats dateert uit de zeventiende eeuw. Gedurende de Tweede Wereldoorlog werd het merendeel van hen gedeporteerd, hoewel een relatief velen konden onderduiken bij boeren in de omgeving van Goor.

Op 27 maart 1945 werd het centrum van Goor weggevaagd door een geallieerd bombardement. Amerikaanse bommenwerpers wilden Duitse munitie-opslagplaatsen vernietigen. Deze werden niet getroffen, wel werden 82 burgers gedood.

Eind jaren '40 werd het centrum van het stadje snel herbouwd, waarbij ook ruimte werd geschapen voor de doorgang van vrachtauto's en personenwagens. Jarenlang - tot de aanleg van de A1 - zou de autosnelweg E8 door hartje Goor lopen, waardoor geregeld verkeersslachtoffers vielen.

Eternit

In Goor is aan datzelfde Twentekanaal (oorspronkelijk Twente-Rijn-kanaal genoemd) een Eternit-fabriek gevestigd. De aanwezigheid van deze fabrikant van dakbedekking en andere bouwmaterialen heeft er toe geleid dat in en om Goor veel asbestvervuiling aanwezig is, met alle verschrikkelijke kankergevallen van dien. Bij het bedrijf kon immers lange tijd gratis asbestafval worden afgehaald om bijvoorbeeld te gebruiken voor het verharden van landwegen. Eind 20e eeuw is men begonnen deze wegen te saneren.


Bezienswaardigheden

In Goor zijn het Goorse klompenmuseum en het Goors Historisch Museum gevestigd. Overige bezienswaardigheden zijn de Braakmolen en het graf van Thomas Ainsworth. Ook de gerestaureerde toren van de protestantse Hofkerk is een bezoek waard. De Rooms-katholieke parochiekerk van de H.H. Petrus en Paulus bevindt zich buiten het centrum en dateert van 1894.

Goor is gelegen in een omgeving van pittoreske dorpjes, landbouwgronden, bossen, kastelen en havezathen, zoals het voormalige klooster Huize Heeckeren. Rond Goor bevinden zich dan ook talrijke campings en recreatiegelegenheden.

Voorzieningen

Het stadje heeft een eigen treinstation en tevens een openbare middelbare school, De Waerdenborch. Verder is er een ruime keuze uit zowel confessioneel als openbaar basisonderwijs. Culturele evenementen vinden plaats in het Verenigings- en Evenementencentrum (VEC) De Reggehof. In Goor bevindt zich ook het gemeentehuis voor de gehele Gemeente Hof van Twente. Goor telt drie voetbalverenigingen naar gelang de zuilen, namelijk de vroeger socialistische Sportvereeniging Hector, de van oorsprong Rooms-katholieke Voetbalvereniging Twenthe Goor, en de oudste voetbalclub van Goor, de Goorsche Football Club (GFC).

Het belangrijkste jaarlijkse feest in Goor is het School- en Volksfeest, dat door mensen van buiten Goor wel eens "Goors carnaval" wordt genoemd. Dit feest ontstond in 1875 op initiatief van de Goorse scholen en de gemeente. Bij dit jaarlijkse festijn, dat altijd in het laatste weekeinde van juni plaatsvindt, wordt drie tot vier dagen lang stevig gedronken in de Teènte, een grote tijdelijke feesttent op de zogenaamde "Schoolfeestweide", midden in Goor. Naast de kermis vormt vooral de in geheel Twente bekende Goorsche Optocht op zondagmiddag het klapstuk van dit feest. Daarbij trekken vele wagens en verklede groepen langs een vastgelegde route door Goor.

Bekende Gorenaren

Rutger Kopland is geboren in Goor

Bert Haanstra groeide in Goor op voordat hij Nederlands bekendste filmmaker werd.

Ellen Eeftink is geboren in Goor en werd 3de bij het programma Idols in 2006.