Informatie over
Ammerzoden
Ammerzoden is een dorp, gelegen aan de noordzijde van de Maas in het westen van Gelderland. Het dorp telt 3.655 (1 januari 2006) inwoners. Sinds 1 januari 1999 behoort het tot de gemeente Maasdriel. Het dorp wordt in de volksmond
Ammerooie(n) genoemd.
Geschiedenis
De oudste vermelding van Ammerzoden dateert uit de 11e eeuw, als Ambersoi. Latere vermeldingen spreken van Amersoyen of Amelroije. Het element 'Ammer' verwijst waarschijnlijk naar een oude rivierbedding ('mer' is te herleiden tot oude rivierloop en 'a' betekent water). 'Ooi' heeft de betekenis van een weidegebied langs een rivier.
In Ammerzoden bevindt zich het Kasteel Ammersoyen, gebouwd in 1300. Dit kasteel is zwaar beschadigd geraakt tijdens een brand in 1590 en heeft in de Tweede Wereldoorlog ook schade opgelopen. In 1975 is het kasteel heropend.
Daarnaast heeft Ammerzoden een tweetal kerken. De protestantse kerk is tussen 1500 en 1547 gebouwd als een rooms-katholieke kerk. In 1672 werd deze kerk door de Fransen gedeeltelijk met de grond gelijk gemaakt, enkele jaren nadat de kerk in het bezit was gekomen van de protestanten. Tot op de dag van vandaag is het voormalige schip een ruïne. De toren en het koor zijn gerestaureerd. Het koor wordt gebruikt als kerk.
De katholieken bouwden in de negentiende eeuw een eigen kerk in Ammerzoden, genoemd naar Sint-Willibrord. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de kerk door de Duitsers vernietigd, omdat deze voor de geallieerden als mikpunt kon dienen. Sinds 1953 bestaat er een nieuwe kerk onder dezelfde naam en op dezelfde locatie.
Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog heeft ook de rest van Ammerzoden veel schade geleden: weinig gebouwen zijn gespaard gebleven.
In 1958 zijn de Gelderse Waarden, gelegen aan de overzijde van de Maas, bij een provinciale grenscorrectie Noord-Brabants geworden.
Geografie
Ammerzoden ligt in het zuiden van de Bommelerwaard, ten noorden van de Maas. Om het dorp heen loopt de Meersloot; dit is een oude rivierbedding van de Maas. Tegenwoordig begint deze als een smalle sloot ten zuiden van Kasteel Ammersoyen en komt uit in de kasteelgracht. Het kasteel werd dan ook oorspronkelijk gebouwd in of aan de Maas. Ten noorden van de kasteelgracht gaat de Meersloot als een bredere sloot noordwaarts, om vervolgens langs Wordragen als een boog om Ammerzoden te lopen. De sloot komt uit nabij het kasteel van Well. Langs het grootste deel van de Meersloot loopt een wandelpad. Het stratenpatroon rondom Ammerzoden is opvallend: een aantal straten loopt met een boog om Ammerzoden heen, evenwijdig aan de Meersloot. Dit zijn de restanten van oude Maasdijken.
Veel gronden rondom Ammerzoden zijn pas sinds de ruilverkaveling van de jaren zestig en zeventig van de twintigste eeuw vruchtbaar gemaakt. Voorheen was het een onvruchtbaar en lastig begaanbaar gebied vanwege de zware klei; het meeste verkeer in de Bommelerwaard was dan ook op de dijken te vinden.
De plaatsen rondom Ammerzoden zijn:
Hedel
Bern
Zuilichem
Nederhemert
Kerkwijk
Well
Wordragen
Bokhoven (tegenover de Maas)
Bevolking
Ammerzoden is een grotendeels katholiek dorp, hoewel het aantal (actieve) gelovigen sinds de jaren zestig van de twintigste eeuw aanzienlijk is afgenomen. Aangezien de meeste andere dorpen in de Bommelerwaard overheersend door protestanten bewoond worden, is Ammerzoden van oudsher gericht op Noord-Brabant en de enkele andere katholieke dorpen in de Bommelerwaard (zoals Velddriel en Kerkdriel). Ammerzoden kent een kleine protestantse minderheid, die samen met Well de kerkgemeente Ammerzoden/Well vormt.
Economie
De Ammerzodense economie leunt vooral op champignonteelt, aardappelgroothandels, transportbedrijven en de fabriek van Alabastine. Veel inwoners werken in 's-Hertogenbosch en omgeving.
Media
Radio en televisie
Het dorp Ammerzoden heeft zelf een lokale omroep gehad, Hawaii Hit FM. Na de gemeentelijke herindeling in 1999 werd de lokale omroep stichting Maasdriel opgericht, RTM. Deze zender begon met radio-uitzendingen en later met een eigen lokale kabelkrant. Daarnaast is er nog een aantal regionale omroepen te ontvangen in Ammerzoden: Omroep Brabant, Omroep Gelderland, Radio Keizerstad en Radio 8FM.
Dag- en weekbladen
Het regionale dagblad in Ammerzoden is het Brabants Dagblad. Deze krant heeft een eigen editie voor de Bommelerwaard. Dan zijn er nog twee gratis wekelijkse huis-aan-huis bladen als de Toren en de Het Carillon.
Verkeer en vervoer
Ammerzoden is met de auto bereikbaar via de rijksweg A2. De N831 loopt door het dorp.
Busvervoer
Er rijden bussen van twee buslijnen naar Ammerzoden. Deze lijnen werd jarenlang door de BBA verzorgd, maar de provincie Gelderland zag in 2000 een voortzetting daarvan niet meer zitten. Daarna heeft het busbedrijf Arriva één buslijn (166, 's-Hertogenbosch - Well) overgenomen. Een klein aantal bussen naar Ammerzoden werd door Arriva afgeschaft. Op 1 januari 2004 werd bekend dat de Gedeputeerde Staten van Gelderland de Arriva-lijn 166 wilde afschaffen. Door een groot bewonersprotest over de hele Bommelerwaard werd de lijn 166 behouden. De BBA verzorgt nog altijd de buurtbuslijn 266 naar Hedel en Eethen.
Lijst van burgemeesters van Ammerzoden
1811 - 1849 H. van Dieden
1850 - 1863 K. Hoeflake
1863 - 1900 J.P.A. Uitenhage de Mist
1900 - 1919 M.K. Hoogen
1919 - 1924 W.Th. de Leeuw
1924 - 1930 A.J.H. Herckenrath
1930 - 1938 H.A.B. de Leeuw
1939 - 1961 A.A.J. van Erp
1945 - 1945 J. Boll wnd
1961 - 1966 A.E.C.L. Kieviets
1967 - 1973 G.G.P.M. Verdegaal
1973 - 1980 H.T.M. Galama
1980 - 1987 jhr. R.F.R.M. van Rijckevorsel
1988 - 1990 H.P.J. van Weegen wnd
1990 - 1998 J.C.M. Pommer