Informatie over
Hoogeveen
Hoogeveen (Drents: 't Hoogeveine of 't Hogevéne,
de 'H' wordt niet uitgesproken) is een plaats en gemeente in de provincie Drenthe in Nederland. De gemeente heeft een oppervlakte van 129 km² (waarvan 0,19 km² water) en heeft 54.139 inwoners (1 januari 2006, bron: CBS).
Kernen
De gemeente Hoogeveen telt elf officiële kernen, waarvan Hoogeveen verreweg de grootste is.
Aantal inwoners per woonkern op 1 januari 2005:
Bron: CBS
Geschiedenis
De geschiedenis van het veen van de huidige gemeente Hoogeveen begint in het jaar 1551. Dat jaar kochten Reinold van Burmania en zijn vrouw de zogenaamde Meppense Venen, de zuidoostelijke helft van de gemeente. In 1625 ruilde Roelof van Echten een gebied ter grootte van 2000 morgen voor beloofde diensten en infrastructuur met de boeren van Steenbergen en Ten Arlo. Het gebied was ooit eigendom van de Heer van Ruinen, maar die werd helemaal buiten spel gezet. In 1631 werden de beide gebieden bij elkaar getrokken, en begon de eigenlijke geschiedenis van de vervening. Hiertoe werd de Compagnie der 5000 morgen opgericht. Het afgegraven veen werd via een kanaal (de
Nieuwe Grift, later de
Hoogeveense Vaart genoemd) over het water naar Meppel en verder vervoerd. Dwars op dit kanaal werden op een afstand van 160 meter van elkaar kleinere kanalen gegraven, de zogenaamde wijken. Deze afstand was voor een arbeider nog doelmatig af te leggen met een kruiwagen vol turf. Zo ontstond een raster van elkaar kruisende kanalen. Door middel van nieuwe kanalen, de opgaanden, werden stelsels van wijken verderop in de venen, eveneens aan de Hoogeveense Vaart gekoppeld. Straatnamen als 'Hollandscheveldse Opgaande' en 'Zuideropgaande' herinneren aan die kanalen.
Het dorp Hoogeveen werd in 1636 gesticht door Pieter Joostens Warmont en Johan van der Meer, Leidse investeerders, omdat de Leienaren (Hollandsche Compagnie) na hevige conflicten met Roelof van Echten (die de ontwikkeling van het gebied eerder belemmerde dan stimuleerde) besloten dat hun arbeiders zich permanent op hun venen moesten kunnen vestigen. Op het belangrijkste kruispunt (het Kruis genaamd) vestigden zich ook al snel winkeliers, verveners, rentmeesters en ambachtslui. Een nieuwe plaats was geboren. In het begin had de nieuwe plaats verschillende namen: Hooch Echten, Nieuw Echten en Echten's Hoogeveen. Iedereen sprak echter ook al van Hoogeveen, en die verkorte naam bleef behouden. Opvallend genoeg was de verkoop van de grond van Hoogeveen echter zo slordig geregeld, dat pas in 1664 de overdracht van de grond onder het oudste deel van het dorp een feit werd. Tot dan was het oudste deel van het dorp dus juridisch deel van de marke van Steenbergen en Ten Arlo. Hoogeveen bleef nog eeuwenlang een veenkolonie. Pas aan het einde van de 19e eeuw werd turf minder belangrijk en schakelde de plaats over op landbouw en veeteelt en industrie. Bekende fabrieken van die tijd zijn de Coöperatieve Zuivelfabriek (tegenwoordig Kaasfabriek DOC), de blikfabriek Drenthina (later een onderdeel van het Thomassen en Drijver-concern) en de conserven- en diepvriesfabriek Lukas Aardenburg (
Iglo-produkten) (later een onderdeel van Unilever).
In de Tweede Wereldoorlog, om precies te zijn van 8 juli 1944 tot de bevrijding op 11 april 1945, werd Hoogeveen bestuurd door de NSB-er Jan Marinus Veldhuis. Hij werd na een 'stoomcursus' persoonlijk aangesteld door rijkscommissaris Seyss Inquart. Bij de komst van de Canadezen vluchtte hij aanvankelijk op een fiets maar verborg zich later in een huis in de WC. Na enige jaren in de gevangenis te hebben doorgebracht vestigde hij zich in 1950 in Rotterdam als accountant.
Na de Tweede Wereldoorlog werden de meeste kanalen gedempt. Hierdoor ontstonden lange, brede, rechte wegen, ideaal voor verkeer. De economie kreeg een enorme impuls en Hoogeveen was enige tijd de snelst groeiende gemeente van Nederland. Onder andere Philips, Fokker en Standard Electric vestigden zich
zich in de plaats. Om aan de enorme bevolkingsgroei te kunnen voldoen, werden er grote nieuwbouwwijken aangelegd. In de jaren tachtig was de grote groei er echter uit. In plaats van de verwachte 100.000 inwoners steeg het aantal inwoners "slechts" naar ruim 50.000.
Bezienswaardigheden
In het centrum, in het bijzonder rondom het oude kruis, bevinden zich nog enkele van de oudste huizen van het dorp met fraaie gevels, zoals het Huis met de Duivengaten (tegenwoordig een restaurant) en de voormalige drogisterij uit 1703 (tegenwoordig leerboetiek). In de gevel, waarschijnlijk de oudste gevel van Hoogeveen, zit een gevelsteen met de tekst "So Godt voor ons is Wie sal tegen ons syn".
De Cascade, het langste kunstwerk van Europa door de Hoofdstraat
Essent schaaktoernooi
Het Historisch museum De vijfduizend morgen
Vliegveld Hoogeveen
Politiek
Uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 (links) en Tweede-Kamerverkiezingen van 2003 (rechts):
College van burgemeester en wethouders:
Burgemeester: mr. W.P.M. (Willem) Urlings - CDA
Wethouder: drs. W. (Wietze) van der Zwaag - PvdA
Wethouder: A. Bargeman - CDA
Wethouder: K. Smid - PvdA
Wethouder: A. Poutsma-Jansen - ChristenUnie
Vervoer
Hoogeveen ligt aan de spoorlijn Meppel-Groningen. Op 1 mei 1870 werd het station geopend aan de deze spoorlijn. Anno 2004 wordt het station overdag door de week in beide richtingen twee keer per uur door een trein aangedaan, 1 keer door de stoptrein Zwolle-Groningen, en 1 keer door de intercity Schiphol-Groningen, die vanaf Zwolle als stoptrein rijdt.
Hoogeveen ligt bij het gelijknamige knooppunt van de Autosnelwegen A28 (naar het westen en noorden) en A37 (naar het oosten) en de autoweg N48 (naar het zuiden).
Ook kwamen er verbindingen per stoomtram tot stand. Deze verbindingen waren van de maatschappijen Eerste Drentsche Stoomtramweg Maatschappij en Dedemsvaartsche Stoomtramweg-Maatschappij. Deze laatste opende haar lijn naar Hoogeveen in 1905. Vlak na de Tweede Wereldoorlog werden het vervoer per stoomtram beëindigd en werd het personenvervoer overgenomen door bussen.
Het stadsvervoer wordt verzorgd door Connexxion. De buitendorpen worden door de volgende (Arriva) buslijnen bediend:
connexxion
lijn 30: Hoogeveen-Hollandseveld-Slagharen-Lutten-Hardenberg
lijn 31: Hoogeveen-Zuidwolde-Balkbrug-Dedemsvaart/Ommen
lijn 32: Hoogeveen-Pesse-Ruinen-Meppel
lijn 33: Hoogeveen-Noordscheschut-Hollandscheveld-Elim-Nieuwlande-Coevorden
lijn 638: Hoogeveen-Tiendeveen-Wijster-Dwingeloo-Diever
lijn 232: Hoogeveen-Pesse-Ruinen-Meppel
lijn 234: Hoogeveen-Zuidwolde-Veeningen-De Wijk-Rogat-Meppel
stadsdiensten
lijn 101: Hoogeveenschutlanden
lijn 102: Hoogeveenkrakeel
arriva
Qliner 327 naar Emmen
lijn 27 arriva: Hoogeveen-Noordscheschut-Oosterhesselen-Emmen
Andere buslijnen in Hoogeveen zijn:
buurtbus 191 naar Alteveer-Drogteropslagen
Industriespoorlijn
Door het industrieterrein van Hoogeveen loopt ook een industriespoorlijn. Deze spoorlijn is al geruime tijd buiten gebruik. De spoorlijn is aangesloten op het spoor van de NS.
Vroeger werd deze lijn gebruikt voor de bevoorrading van de grotere fabrieken in Hoogeveen zoals: Philips en veevoederfabriek ACM.
De industriespoorlijn is nog bijna geheel in originele staat en is in principe nog steeds te gebruiken. Op dit moment (anno 2005) wordt onderzocht of de industriespoorlijn weer nieuw leven kan worden ingeblazen.
Bekende en beroemde Hoogeveners
Henny van Andel-Schipper, vanaf 29 mei 2004 tot haar overlijden op 30 augustus 2005 werd gedacht dat ze de oudste mens op Aarde was.
Jan Bols, schaatser
Erik Dekker, wielrenner
Evert Hartman, schrijver
Hendrik Koekoek, politicus
Jan Mastwijk, politicus
Albert Metselaar, Historicus van Hoogeveen e.o.
Albert Steenbergen, schrijver en schilder
Media in Hoogeveen
Hoogeveensche Courant
Dagblad van het Noorden
Radio Hoogeveen
RTV Drenthe
De Krant van Hoogeveen
NieuwsTV Hoogeveen (Kabelkrant)