Informatie over
Dwingeloo
Dwingeloo (Drents:
Dwingel) is een dorp in de prov. Drenthe, behorende tot de gemeente Westerveld. Tot de gemeentelijke herindeling van 1 januari 1998 was het een zelfstandige gemeente, waartoe ook de buurschappen Dieverbrug (ged.), Eemster, Geeuwenbrug (ged.), Leggeloo, Lhee en Lheebroek behoorden. Op 1 januari 2004 had het dorp 2363 inwoners.
Geschiedenis
De eerste vermelding van het dorp dateert van een akte uit 1181, afkomstig uit het archief van het klooster van Ruinen, dat de aankoop van een erf met een tiende land in Twingelo beschrijft. De naam komt uit het oud-Saksisch en verwijst waarschijnlijk naar het bedwingen van het bos (=loo).
Aanvankelijk was Lhee het grootste dorp in de kerspel, maar door de aanwezigheid van adel in Dwingeloo wordt dat gedurende de Middeleeuwen langzaam de hoofdplaats.
In de Franse tijd wordt de kerspel Dwingeloo omgevormd tot een gemeente, welke tot 1998 ongewijzigd heeft bestaan.
Dorpsbeeld en omgeving
Dwingeloo wordt algemeen beschouwd als een van de mooiste brinkdorpen van Drenthe. De grote groene brink in het centrum van het dorp is beschermd dorpsgezicht. Beeldbepalend is verder de Nederlands Hervormde kerk uit de vijftiende eeuw met de karakteristieke uivormige torenspits, plaatselijk bekend als 'de Siepel'.
Ten zuiden van het dorp ligt het Nationaal Park Dwingelderveld, een groot bos- en heidegebied waar nog een schaapskudde aanwezig is. Hier bevindt zich ook een grote radiotelescoop en aan de rand van het gebied het Planetron.
Ten zuidwesten van Dwingeloo is het landgoed van huize Oldengaerde te vinden, een goed bewaarde Drentse havezate met een adellijk landhuis uit 1660.
Sint-Antonius
Ieder jaar op 17 januari, de naamdag van de heilige Antonius, komen aan de brink de twaalf broeders van het Sint-Antoniusgilde bijeen. Het gilde was een liefdadigheidsinstelling, die pacht in de (deels in natura) bij de voornaamsten in het dorp en daarmee de hulpbehoevende inwoners ondersteunde. Tegenwoordig ondersteunt het gilde ook maatschappelijke projecten. De pacht bestaat nog altijd: zo moet de bewoner van het vroegere schultehuis in het dorp elk jaar op 17 januari zestien pakjes roomboter aan het gilde betalen.